اشاره: كابينه دوم روحاني، گرايش روشني به سمت اصلاح طلبي خواهد داشت. گزاره اي كه اين روزها درباره آن در محافل سياسي و رسانه‌اي، زياد صحبت مي شود. اما آيا اين مدل مطلوب اصلاح طلبان است؟ پاسخ يكي از شناخته‌شده‌ترين چهره‌هاي اين جريان به اين سؤال، منفي است. محمدرضا خاتمي نه به واسطه نام خانوادگي خود و پيوند با رئيس جمهور دوران اصلاحات كه به واسطه مواضع، سوابق و جايگاه حزبي و سياسي، در دو دهه اخير از مشهورترين چهره‌هاي جريان سياسي متبوع خود به شمار رفته است. او هفته گذشته میهمان «شرق» بود و در گفت‌وگويي تفصيلي، اصلي‌ترين برنامه اصلاح‌طلبان را گفت‌وگو با اصولگرايان براي رسيدن به تفاهم بر سر مشتركات دانست. نايب رئيس مجلس ششم از روحاني هم خواست كابينه اي با حضور اصولگرايان تشكيل دهد. گويي تجربيات دوران پرفراز و فرود ٧٦ تا ٩٦، دبير كل پيشين حزب مشاركت را به نقطه اي رسانده كه تعامل را از بهترين راه‌حل‌ها براي آينده سياسي ايران بداند.

اشاره: اصلاح‌طلبان دوباره منسجم شده‌اند و حالا مي‌خواهند براي دومين بار كليد پاستور را در اختيار كانديدايي بگذارند كه پيش‌تر و در سال ٩٢ او را انتخاب كرده بودند. حسن روحاني، كانديداي ديروز و امروز اصلاح‌طلبان، اما چه كارنامه‌اي از خود به نمايش گذاشته كه باعث مي‌شود جريان اصلاحات براي دومين بار او را يگانه نامزد مورد اعتماد خود بداند؟ محمد رضا خاتمي، فعال سياسي نام‌آشناي اصلاح‌طلبان كه روزگاري نايب‌رييس مجلس ششم بود و تجربه دبيركلي جبهه مشاركت ايران اسلامي را هم در كارنامه دارد طي گفت‌وگويي با «اعتماد» دلايل اين حمايت مجدد را شرح داد. او معتقد است براي ارزيابي روحاني نبايد به ايده‌آل‌هاي‌مان نگاه كنيم بلكه بايد به ياد بياوريم از او چه مي‌خواستيم و حالا براي‌مان چه دستاوردي داشته است؟ اگر اين گونه به كارنامه روحاني نگاه كنيم حتما او را رييس‌جمهوري موفق و حتي فراتر از انتظار مي‌دانيم. روحاني مطالبات اصلاح‌طلبان را به پيش مي‌برد و در شرايط امروز تنها كسي است كه مي‌تواند اين جريان فكري را نمايندگي كند. مهم‌ترين دليل حمايت اصلاح‌طلبان از روحاني اين است كه او كشور را از انزوا، اقتصاد را از ورشكستگي و ساختار را از فراگير شدن فساد نجات دهد. اين دلايل خوبي براي اعتماد دوباره به روحاني است. اما انتخابات هميشه يك سوي ديگر هم دارد. اگر روحاني نباشد چه مي‌شود؟ خاتمي معتقد است از بين رييسي و قاليباف هركدام كه رييس‌جمهور شوند وضعيت مردم به مراتب بدتر از دوران احمدي‌نژاد خواهد بود. به همين دليل هم او مي‌گويد: «بايد به دنبال اين باشيم كه آقاي روحاني با يك راي قاطع و بسيار اثرگذاري انتخاب شود كه خود به خود بسياري از مخالفت‌هاي آينده را خنثي خواهد كرد.» او در ميانه مصاحبه به تركيب جديد مجلس هم اشاره مي‌كند و مي‌گويد با اين مجلس كابينه دوم روحاني بهتر از قبل خواهد بود. ضمانت اين گفته‌اش هم جامعه مدني، رسانه‌هاي غير رسمي و البته جرياني به وسعت و عمق اصلاح‌طلبي است. خاتمي در ارزيابي امروز خود از وضعيت جبهه حاميان روحاني معتقد است موتور محرك جامعه جوانان و طبقه متوسط هستند. اين موتور امروز روشن شده و جاي اميدواري است كه در روزهاي آينده بخش‌هاي ديگر جامعه نيز كه در ترديد به سر مي‌برند به حمايت از روحاني برخيزند.

مقدمه: اینکه با فقدان آیت‌ا... هاشمی رفسنجانی اعتدالگرایان و اصلاح‌طلبان چه چشم‌اندازی را پیش روی خود می­ب‌ینند، سوال یا دغدغه این روزهای هواداران آنهاست، مخصوصا اینکه کشور در ماه‌های منتهی به انتخابات ریاست­‌جمهوری قرار دارد تا سرنوشت رئیس­‌جمهور مستقر در انتخابات دوازدهمین دوره ریاست­‌جمهوری در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.«در نبود آیت‌ا... هاشمی هم برخی مشكلاتی به وجود خواهد آمد، اما اين‌گونه نخواهد بود كه ما را متوقف كند. جريان اصلاحات كار خودش را انجام مي‌دهد. اصول و محوريت‌هاي خودش را دارد، به پيش هم مي‌رود. در جريان اعتدال­گرا هم، فكر مي‌كنم شخصيت آقاي روحاني يك شخصيت محوري مهمي براي آنها هست و مي‌توانند به او تكيه كنند و به پيش بروند. من فكر مي‌كنم كه رحلت آیت‌ا... هاشمی بيش از اينكه يك اختلال واقعي در سياست ورزي در ايران ايجاد نمايد، يك ضربه روحي و يك شوك، بخصوص در غيرقابل انتظار بودن آن بود. اما به تدريج همه جريانات سياسي، افراد روحيه اصلي خودشان را پيدا و باز‌سازي مي‌كنند. هر چند باور نبودن آیت‌ا... هاشمی، سخت است و نبودن ايشان هم مشكل ايجاد مي‌كند. اما فكر نمي‌كنم كه خلل عمده‌اي در روند كار سياست‌ورزي، حداقل در درون جريان اصلاحات ايجاد كند.» محمدرضا خاتمی در گفت‌وگو با «آرمان» در این خصوص به سوالات پاسخ می‌دهد:

اشاره: دفتر کار سیاستمدار 57 ساله در بیمارستان امام خمینی(ره) محل گفت‌و‌گو با وی است. سید محمدرضا خاتمی ، چهره سرشناس اصلاحات افزون بر سوابق سیاسی اش، ارتباط خویشاوندی با رئیس جمهوری اصلاحات و بیت امام خمینی (ره) بر معروفیت او افزوده است. با این موضوع با او به گفت‌و‌گو نشستیم که طی دو دهه اخیر زیر پوست جریان اصلاح طلبی چه اتفاقی افتاده است. به انتخابات 92 که می‌رسیم، می‌گوید: «موضوع مهم در این انتخابات نجات کشور بود نه پیروزی یک جریان سیاسی مثل اصلاح طلبان؛ کشور در سراشیب سقوط بود.باید کسی روی کار می‌آمد که مشی گذشته را نداشته باشد.» براین اساس او در تقسیم بندی آرایش سیاسی معتقد است که امروز هم همچنان دوگانه اصولگرا- اصلاح‌طلب نداریم بلکه دوقطبی سیاسی کشور در سال 92 همچنان پابرجاست. خاتمی معتقد است که اصلاح طلبان از پس تجربیات سال‌های گذشته عملگراتر شده و هیچ گاه شکافی با حاکمیت نداشته‌اند. او اصولگرایان را نیز به دور از واقعیات روز و جامعه می‌داند و معتقد است بر همین اساس آنها زایش و پویایی ندارند.

مقدمه: اخلاق، گم‌شده دنیای سیاست است و این حلقه مفقوده که می‌تواند خود گره گشای بسیاری از مسائل باشد و بر اعتلای ایران بیفزاید، سال هاست که مفقود شده است.اکنون که قرار است سه انتخابات مهم در اسفندماه برگزار شود بار دیگر نیاز به اخلاق در سیاست بیش از هرزمان دیگری احساس می‌شود. جماران نوشت؛ محمد رضا خاتمي فعال سياسي اصلاح‌طلب معتقد است: بايد در اين فضاي تخريب و بد اخلاقي‌هاي سياسي بزرگان به ويژه عالمان ديني براي حل مشكل وارد شوند تا دين از دست نرود. او بر اين عقيده است كه اين بي‌اخلاقي‌ها مردم را از دين دور مي‌كند؛ چرا كه عده‌اي با بهره‌برداري از مفاهيم ديني دست به رفتار‌هايي مي‌زنند كه توجيه ناپذير است. آنچه در ادامه مي‌خوانيد بخش های مهم ازگفت وگوی «جماران» با محمد رضا خاتمی است.